Dziecko poczęte według prawa
Dziecko poczęte, ale jeszcze nienarodzone, czyli płód w łonie matki określa się mianem nasciturusa
Pozycję prawną nasciturusa określa m.in. art. 75 §1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Mówi on o możliwości uznania dziecka już poczętego przed jego narodzeniem. Uznanie zakłada możliwość stworzenia stosunku rodzinno-prawnego jeszcze przed urodzeniem się dziecka.
Może Cię zainteresować: Ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego
Również prawo spadkowechroni interesy dziecka poczętego, a nienarodzonego – art. 927 § 2 kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że dziecko już poczęte w chwili otwarcia spadku może dziedziczyć, o ile urodzi się żywe. Ma zatem zdolność prawną, ale jest to warunkowa zdolność prawna. Drugą przesłanką we wspomnianym przepisie jest warunek w postaci urodzenia się dziecka żywym.
Co istotne także w przypadku zastosowania metody in vitro, warunkową zdolność prawną nasciturus posiada od chwili zagnieżdżenia w organizmie kobiety i jest traktowany na równi z dzieckiem poczętym w sposób naturalny.
Bardzo interesujący wydaje się art. 182 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidujący tzw. kuratelę.
Dla dziecka poczętego, lecz jeszcze nieurodzonego, ustanawia się kuratora, jeżeli jest to potrzebne do strzeżenia przyszłych praw dziecka. Kuratela ustaje z chwilą urodzenia się dziecka.
Brzmi kontrowersyjnie, ale co to oznacza w praktyce?
Taki kurator zostaje ustanowiony, gdy rodzice dziecka poczętego nie mogą lub nie chcą strzec jego praw. W nauce przeważa pogląd, według którego władza rodzicielska przysługuje rodzicom dopiero od chwili urodzenia się dziecka, nie mogą więc oni działać jako jego przedstawiciele ustawowi. Ustanowienie kuratora dla dziecka poczętego staje się wówczas konieczne szczególnie w przypadku konieczności dokonania czynności prawnych lub procesowych w imieniu i na rzecz nasciturus.
Kuratora dla dziecka poczętego ustanawia, z urzędu lub na wniosek sąd opiekuńczy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu matki, w której łonie znajduje się nasciturus.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie rodzinnej, zapoznaj się z ofertą naszej kancelarii: prawnik prawo rodzinne Gdańsk