Umorzenie oznacza zakończenie postępowania w sprawie bez orzekania co do meritum żądań powoda.
Kiedy następuje umorzenie postępowania cywilnego?
Po pierwsze, jeżeli sprawa została zawieszona i nie zostaje w odpowiednim czasie podjęta. Na przykład w sprawie zawieszonej wskutek śmierci sąd umarza postępowanie po upływie pięciu lat.
Po drugie, kiedy strony zawarły ugodę przed sądem lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem. Również kiedy z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne.
Po trzecie, kiedy powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew. Również jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.
Kiedy następuje umorzenie postępowania karnego?
1. Kiedy czyn nie został popełniony (w ogóle przez kogokolwiek) lub brak jest dowodów, które uzasadniają podejrzenia popełnienia przestępstwa.
2. Gdy czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa.
3. Jeżeli społeczna szkodliwość czynu jest znikoma.
4. Jeśli nastąpi przedawnienie karalności.
5. W przypadku śmierci oskarżonego.
6. Jeżeli oskarżony nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych.
7. Kiedy nie ma wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba że ustawa stanowi
8. Jeżeli proces co do tego samego czynu tej samej osoby został prawomocnie zakończony albo się toczy.
9. W braku wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej.
A co z ugodą w postępowaniu karnym?
Sąd, biorąc pod uwagę zawarcie ugody, może uznać, że społeczna szkodliwość czynu jest znikoma i wówczas ma możliwość postępowanie umorzyć (art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k). Sąd umorzy również postępowanie, jeśli zawarte między pokrzywdzonym a sprawcą porozumienie dotyczy przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego (art. 492 § 1 k.p.k).