Prokura samoistna to bez wątpienia jedna z najczęściej wykorzystywanych form pełnomocnictwa. Prokurent ma szerokie uprawnienia, dzięki czemu może stać się cennym wsparciem dla członków zarządu i całej firmy. Dowiedz się wszystkiego na temat prokury samoistnej.
Prokura samoistna – co to znaczy?
Wiele osób zastanawia się nad tym, co to jest prokura samoistna. Jest to jedna z form pełnomocnictwa dająca prokurentowi bardzo szerokie uprawnienia.
Co ważne, prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa, które może zostać ustanowione wyłącznie przez przedsiębiorcę. Od 2018 roku prokurę mogą ustanowić nie tylko spółki, ale też jednoosobowe działalności gospodarcze.
Prokurent samoistny podlega obowiązkowemu wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Zasady reprezentacji przez prokurenta są jasno opisane i powinny zostać poznane przez każdego członka zarządu.
Rodzaje prokury
Wyróżnia się trzy rodzaje prokury:
- samoistną – w przypadku której prokurent samodzielnie reprezentuje daną firmę i nie ma w niej innych prokurentów,
- łączną – kiedy prokurentów jest kilku. Podejmowane przez nich decyzje i działania muszą być uzgadniane wspólnie, co może stanowić pewne utrudnienie,
- mieszaną – w tym przypadku prokurent ma prawo do reprezentowania firmy wyłącznie razem z członkiem zarządu lub inną osobą uprawnioną.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie ma żadnych ograniczeń co do tego, ilu prokurentów może zostać powołanych przez firmę. Powołanie prokurenta samoistnego nie może być jednak pochopną decyzją, ponieważ jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a sam prokurent uprawniony jest do samodzielnego reprezentowania spółki. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą także powinien o tym pamiętać.
Kto może zostać prokurentem?
Kolejna istotna kwestia dotyczy tego, kto dokładnie może zostać prokurentem samoistnym. Otóż przepisy nie regulują tej kwestii bardzo dokładnie, w związku z czym prokurentem może zostać każda osoba, która ma pełną zdolność do dokonywania czynności prawnych. Co istotne, nie ma tutaj żadnych wymagań związanych z wykształceniem, doświadczeniem ani kwalifikacjami.
Oczywiście wybór prokurenta w każdym przypadku powinien zostać bardzo dobrze przemyślany. Musi to być osoba kompetentna, ponieważ niemal każda decyzja podejmowana przez pełnomocnika jest wiążąca dla spółki.
Prokurent samoistny – jakie ma uprawnienia?
Zgodnie z informacjami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93), prokurent zyskuje uprawnienia do reprezentowania spółki handlowej w trakcie wykonywania czynności sądowych i pozasądowych, które związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Uprawnienia prokurenta są zatem szerokie. Może on na przykład reprezentować firmę w kontaktach z kontrahentami, a także w urzędach czy w sądzie. W jego gestii leży między innymi zawieranie umów, dokonywanie i zmiana zamówień, podpisywanie ważnych dokumentów czy inne działania w imieniu spółki lub jednoosobowej działalności gospodarczej.
W tym miejscu warto wspomnieć o ważnej kwestii, jaką jest odpowiedzialność prokurenta. Otóż w sytuacji, gdy spółka nie wywiąże się z umowy, odpowiedzialność spoczywa na członkach zarządu, a nie na pełnomocniku. To bardzo ważne w kontekście ewentualnych konsekwencji prawnych.
Sprawdź naszą ofertę usług: Obsługa prawna firm – Gdańsk
Czego nie może zrobić prokurent?
Istnieje szereg czynności prawnych, których prokurent dokonać nie może. Mowa tu między innymi o zbyciu przedsiębiorstwa lub przekazaniu go do czasowego użytku. Oprócz tego pełnomocnik z tytułu prokury samoistnej nie ma możliwości zbywania lub obciążania nieruchomości, które do firmy należą. Jeśli zajdzie konieczność dokonania czynności prawnej, która została tu wymieniona, na przykład zbycia przedsiębiorstwa, prokurent będzie potrzebował pełnomocnictwa szczególnego.
Jak powołać prokurenta?
Powołanie prokurenta nie jest procesem skomplikowanym. Aby wskazana osoba mogła zostać ustanowiona prokurentem samoistnym, niezbędna jest zgoda wszystkich członków zarządu. Musi ona zostać wyrażona w formie uchwały, choć należy pamiętać, że uchwała jest jedynie aktem wewnętrznym spółki. W związku z tym niezbędne jest również pisemne oświadczenie zarządu o udzieleniu prokury wystawione prokurentowi. Wymagana jest tutaj zgoda pełnomocnika. Dane prokurenta muszą również zostać przekazane do rejestru KRD lub do CEiDG.
Odwołanie prokurenta – co należy wiedzieć?
W przeciwieństwie do powołania, odwołanie prokurenta może odbyć się na skutek podjęcia takiej decyzji przez jednego członka zarządu. Nie musi on konsultować tego z innymi członkami zarządu. Choć czasem przepis ten spotyka się z dużym zaskoczeniem, istnieje tutaj stosowne wyjaśnienie. Otóż prokura w dużej mierze opiera się na zaufaniu. Jeśli choć jeden członek zarządu straci zaufanie do prokurenta, może go odwołać. Po wykreśleniu prokury członek zarządu musi zgłosić odwołanie pełnomocnika w sądzie rejestrowym poprzez wykreślenie wpisu z KRS.
Podsumowanie
Prokura samoistna to instytucja, która cieszy się dużą popularnością wśród przedsiębiorców. Po lekturze artykułu wiesz już, co to jest prokura samoistna i jak przebiega powołanie prokurenta. Osoba taka, dzięki szerokim uprawnieniom, może w istotny sposób wspomóc członków zarządu w różnego typu działaniach, przyczyniając się tym samym do sukcesu spółki.