Postępowanie nakazowe – kiedy?
Postępowanie nakazowe jest jednym z postępowań odrębnych, ale zawsze wymaga pisemnego wniosku powoda. W innym wypadku sprawa zostanie rozpoznana na zasadach ogólnych, nawet jeśli kwalifikuje się do rozpoznania w postępowaniu nakazowym. Ma więc charakter fakultatywny. Rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym jest pewnego rodzaju przywilejem, z którego wierzyciel może skorzystać, jeśli dysponuje odpowiednim materiałem dowodowym. Główne założenie postępowania nakazowego to właśnie wydanie nakazu zapłaty w sprawach, które nie budzą wątpliwości. Czyli na pierwszy rzut oka widać, że pozew wraz z materiałem dowodowym został słusznie wniesiony, a wydanie wyroku korzystnego dla wierzyciela jest tylko formalnością.
Dlaczego warto?
Głównymi zaletami postępowania nakazowego są niższe koszty takiego postępowania oraz krótszy czas rozpoznania.
Zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w postępowaniach cywilnych od pozwu w postępowaniu nakazowym pobiera się czwartą część opłaty. Natomiast pozwany jest w zdecydowanie mniej korzystnej sytuacji. Bowiem ust. 4 tego artykułu stanowi, że w razie wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym pobiera się od pozwanego trzy czwarte części opłaty.
W przypadku rozpoznania tej samej sprawy w postępowaniu upominawczym, sprzeciw od nakazu zapłaty pozwany wniósłby bezpłatnie.
Krótszy czas rozpoznania takiego postępowania wiąże się bezpośrednio z jego prostotą i przejrzystością. Ponadto postępowanie nakazowe stanowi wyjątek od zasady jawności postępowania. Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym – to szczególnie wygodne, ponieważ nie musisz poświęcać swojego czasu, by stawić się na rozprawie.
Kolejną bardzo dużą zaletą postępowania nakazowego jest charakter nakazu zapłaty wydanego w takim postępowaniu. Nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności.
Przeczytaj także: Zabezpieczenie roszczeń oraz Tytuł egzekucyjny a tytuł wykonawczy
Kiedy przysługuje mi możliwość skorzystania z postępowania nakazowego? Jakie przesłanki muszę spełnić?
Istnieją dwie przesłanki, które musisz spełnić łącznie. Twoje żądanie musi być roszczeniem pieniężnym lub świadczeniem innych rzeczy zamiennych. Nadto musisz posiadać dowody, które jasno potwierdzają słuszność Twoich twierdzeń. Zgodnie z art. 485 §1 k.p.c. sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:
1) dokumentem urzędowym;
2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.
W dalszej części artykułu czytamy, że nakaz zapłaty uzyskamy również dzięki przedstawieniu należycie wypełnionego weksla lub czeku. A także w określonych przypadkach – umowy, dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku.